Zdolność do pomiaru przepływu w szerokim zakresie z wymaganą dokładnością zależy od wielu czynników, które nakładając szereg ograniczeń limitują możliwości układu pomiarowego. Każdy system pomiarowy w zależności od zastosowanych urządzeń ma ściśle określoną wartość maksymalną i minimalną przepływu możliwą do zmierzenia z podaną dokładnością. Stosunek pomiędzy największym możliwym do zmierzenia przez układ pomiarowy przepływem do najmniejszego przepływu nazywamy zakresowością i oznaczamy TD. Wielkość ta jest zapisywana w jednej linii z dwukropkiem, np., jeżeli stosunek pomiędzy największym i najmniejszym możliwym do zmierzenia (z założoną dokładnością) przepływu wynosi 10 zakresowość układu wynosi 10:1 (dziesięć do jeden). Typowa zakresowość przyrządu wynosi 10-20 : 1. Przy wymaganej większej zakresowości stosuje się układy dwu-przetwornikowe lub
rozszerza się charakterystykę przez linearyzację nieliniowej części zakresu przepływu.
Mając na uwadze zakresowość, bardzo istotne przy doborze przepływomierza jest w miarę możliwości dokładne określenie wielkości przepływu, który ma być mierzony. Dla niektórych użytkowników może to wyglądać jak sprzeczność, ponieważ przecież po to kupuje się system pomiarowy, aby zmierzyć przepływ. Jednak oszacowanie maksymalnego jest niezbędne przy doborze urządzenia. Co więcej, określenie wielkości przepływu przed zakupem przepływomierza może być wykonane prostymi metodami bez większego wysiłku. Gwarantuje to prawidłowy dobór urządzeń, zapewnia ich prawidłową późniejszą pracę oraz zapobiega powstawaniu sytuacji w których po zamontowaniu przepływomierza okazuje się, że przepływ jest zbyt mały, aby można go mierzyć zakupionym urządzeniem.
Dokładność a zakresowość
Przed określeniem zakresowości musi zostać zadeklarowana dokładność systemu pomiarowego. Zależność pomiędzy zakresowością, a dokładnością jest pokazana na wykresie.
Wykres prezentuje zmienność liczby przepływu ,,a” w funkcji liczby Reynoldsa (wielkość tej liczby zmienia się z prędkością przepływu). Krzywa kalibracji lub charakterystyka miernika określa odpowiedź miernika, czyli sygnał różnicy ciśnień wywołany rzeczywistym przepływem. Zwiększając zakresowość miernika kryzowego zwiększa się oczywiście błąd pomiaru.
Jedna z metod zwiększenia zakresowości przy zachowaniu dokładności pomiaru polega na indywidualnym wykalibrowaniu miernika i wprowadzenie jego charakterystyki do systemu pomiarowego. Możliwości takie posiadają na przykład: wskaźniki-liczniki Minitrol, Bat R/T, dozowniki MINIBATCH, licznik ST500 oraz komputery przepływu MASSTROL.
Autor: Przepływu-entuzjata
